Archiwum kategorii: Wałbrzych

Tematy związane z Wałbrzychem.

Badania georadarowe Schlesier Ehrenmal.

Informujemy, że przeprowadziliśmy badania georadarowe, terenu wokół wałbrzyskiego Mauzoleum (Schlesier Ehrenmal – nazywanego błędnie Totenburgiem). Badania miały na celu sprawdzenie istnienia nieudokumentowanych pustek i tuneli wokół obiektu. Aby przeprowadzić badania musieliśmy uzyskać pozwolenie z Urzędu Miejskiego w Wałbrzychu i Konserwatora Zabytków. Kolejnym etapem było znalezienie firmy zajmującej się badaniami georadarowymi aby zlecić jej wykonanie tych prac. Niestety przez prawie rok nie udało się nam znaleźć wiarygodnego wykonawcy. Stowarzyszenie wzięło więc na siebie pozyskanie sprzętu oraz przeszkolenie jego obsługi. Dzięki pomocy przychylnych nam sponsorów oraz  zorganizowaniu szkolenia pod kierownictwem Adama Szynkiewicza z Uniwersytetu Wrocławskiego, zdobyliśmy możliwość samodzielnego prowadzenia badań georadarowych. Po kilku wcześniejszych nie opisanych tu pracach, przyszła kolej na Schlesier Echrenmal (Mauzoleum). P1070579.2Ale aby je przeprowadzić musieliśmy wykosić wysokie trawy aby sprzęt mógł poprawnie pracować. I znów koszty – zlecenie dla firmy na koszenie. Ale przyszedł ten dzień kiedy na ekranie monitora pokazały się pierwsze wykresy. Potem powtórka innym rodzajem georadaru. A następnie żmudne opracowywanie wyników badań. Osobom nie znającym tych zagadnień wydaje się, że wystarczy przejść raz z georadarem i „sezam się otwiera”. Nic bardziej mylnego. Badania georadarowe i eksploracja to żmudna praca wielu ludzi i spore koszty finansowe. Gro tych kosztów panoszą członkowie stowarzyszenia. Przykro stwierdzić ale władze samorządowe nie partycypowały nigdy finansowo w jakichkolwiek naszych badaniach, a wymagają w zezwoleniach dostarczenia ich wyników.. Czy było warto? Na pewno tak. To nie tylko przygoda. To poznawanie historii terenu i możliwość podzielenia się wiedzą. Ale? Na publikację wyników musicie jeszcze trochę poczekać. Dlaczego? Bo planujemy dalsze prace w oparciu o te wyniki, a w tym terenie działa wiele grup i osób nieformalnych, bez jakichkolwiek zezwoleń.

Nieznani niewolnicy Riese.

Według opracowań naukowych oraz powszechnej wiedzy, do budowy podziemnych kompleksów na terenie Riese, Niemcy zatrudnili więźniów obozu koncentracyjnego Gross Rosen oraz jego podobozów. Co bardziej wtajemniczeni wiedzą, że do tego można doliczyć jeńców włoskich (po przejściu Włoch na stronę aliantów). Nieliczni wiedzą o „normalnie zatrudnionych” robotnikach: czeskich, norweskich, duńskich, rumuńskich. Mówi się o jakiejś ilości górników z Donbasu, którzy także tu pracowali. Nie wiemy jednak czy byli to robotnicy przymusowi czy tez jeńcy wojenni.

Traf chciał, że natknąłem się na stronę rosyjskojęzyczną, która opisuje losy poległych żołnierzy radzieckich na podstawie materiałów zgromadzonych w „Memoriale” (to taki ichniejszy IPN). I cóż na tej stronie znalazłem? Znalazłem tam rosyjskich jeńców Stalagu VIIIE Neuhammer (Świętoszów), którzy zostali przydzieleni do „Komand roboczych”. Zainteresowały mnie Komanda na terenie Waldenburga i okolic. Mamy tu ciekawe Komando nr 3306 Dittersbach/Waldenburg Eugenschacht. Rosyjscy jeńcy zostali przydzielani do pracy w tym Komandzie od sierpnia 1942 roku. Czym się zajmowali – nie wiem? Mogli pracować pod ziemią. Ale mogli, także wykonywać prace pomocnicze na powierzchni kopalni. 07.09.1943 roku Komando 3306 rozwiązano. Ale w jego miejsce powstało nowe nr 7405. Większość jeńców została przepisana do nowego. Z kartotek wynika, że niektórym udaje się przeżyć do 1944 roku. Ile osób liczyło to komando? Standardowo liczyły po 100 osób. Ile takich komand było na tym terenie? Pewnie setki. Wiem o kilku grobach z komanda roboczego nr 7405 w Wałbrzychu. A co z resztą? Kartoteki znalazły się w Rosji w 1946 roku. Kilkanaście ciał Rosjanie przenieśli na wałbrzyskie cmentarze. Czy wiedzieli o wszystkich?

Czy znajdą się historycy, którzy zajmą się tematem? Dlaczego pytam?

Myślę, że było to kilka tysięcy dodatkowych rąk do pracy. Ale przecież nie byli to więźniowie KL Gross Rosen, więc ich nikt nie liczy i nikt o nich nie pamięta.

A co oprócz węgla wydobywano w Eugenschacht …? Wydobywano Uran.

 

Badania Mauzoleum w Wałbrzychu.

Dolnośląska Grupa Badawcza przygotowuje się do przeprowadzenia badań w obiekcie Mauzoleum w Wałbrzychu (Ehrenmal i Schl.). „Mauzoleum zostało wybudowane w latach 1936-1938 jako symbol chwały i męczeństwa narodu niemieckiego. Miało upamiętniać 170.000 Ślązaków, którzy stracili życie w czasie I wojny Światowej lub byli ofiarami wypadków w kopalniach, oraz 25 lokalnych bojowników ruchu narodowo-socjalistycznego” (1).

mauzoleum

Z obiektem tym wiąże się wiele świadectw oraz krążących od lat opowiadań. Mowa tu jest o artykule w „Waldenburger Heimatbote” pamiętnik Marty Franke z dnia 08.05.1945 o wysadzeniu Mauzoleum w Wałbrzychu. Opowiadaniach z Nowego Miasta z lat 60-tych o wycieczce tunelem kolejowym, którym można było dojść z Mauzoleum do Książa. Czy jest w nich choć ziarnko prawdy? Istnieją uszkodzenia po wybuchu, ale po co zdetonowano tam ładunek? Na te i inne pytania, odpowiedzi mogą udzielić tylko pełne badania obiektu.

(1) Janusz L. Dobesz „Wrocławska architektura spod znaku swastyki na tle budownictwa III Rzeszy.